อิฐมอญ อิฐมวลเบา อิฐบล็อก เลือกอิฐแบบไหนให้เหมาะกับการก่อสร้าง?

ปัจจุบันมีอิฐก่อผนังให้เลือกใช้งานมากมาย ทั้งอิฐมอญ อิฐบล็อก และอิฐมวลเบา ซึ่งเรามักจะเจอกับคำถามที่ว่า อิฐชนิดไหนมีความแข็งแกร่งมากกว่า หรือควรเลือกใช้อิฐชนิดไหนดี กันอยู่บ่อย ๆ ใช่มั้ยล่ะครับ เพราะฉะนั้นวันนี้พี่อิฐเลยอยากมาบอกถึงข้อแตกต่างระหว่างอิฐแต่ละประเภท ทั้งคุณสมบัติ ข้อดี และข้อเสีย เพื่อให้ทุกคนเลือกใช้อิฐให้เหมาะสมกับงานได้ง่ายยิ่งขึ้น เพราะการเลือกใช้วัสดุที่ดี และใช่ ช่วยให้งานมีชัยไปกว่าครึ่ง

อิฐมอญ อิฐมวลเบา อิฐบล็อก แตกต่างกันอย่างไร?

ก่อนที่จะไปดูคุณสมบัติของอิฐแต่ละประเภท พี่อิฐจะพาไปทำความรู้จักกับอิฐแต่ละประเภทกันก่อนว่ามีลักษณะอย่างไร และมีส่วนประกอบอะไรบ้าง เพื่อที่จะได้แยกประเภทของอิฐได้อย่างถูกต้อง สามารถเลือกมาใช้ในงานก่อนสร้างได้อย่างเหมาะสม โดยอิฐมอญ อิฐมวลเบา อิฐบล็อก มีรายละเอียดแตกต่างกันดังนี้

อิฐมอญ หรือที่เรียกว่า “อิฐแดง”

อิฐมอญ หรือที่เรียกว่า “อิฐแดง” เป็นอิฐก่อสร้างยอดฮิตตลอดกาล มีส่วนประกอบหลักจากดินเหนียวปนทราย หรือขี้เถ้าแกลบ และน้ำมีความคุณสมบัติทนทาน แข็งแกร่ง และมีหลากหลายรูปแบบให้เลือกใช้งาน เช่น

• อิฐมอญตัน หนาแน่น : เหมาะกับการก่อผนังที่ต้องการตอก เจาะ แขวนสิ่งของต่าง ๆ เช่น ผนังห้องน้ำ ผนังห้องครัว โดยไม่ต้องกลัวว่าจะเกิดการรั่วซึม
• อิฐมอญชนิดมีรู : มีทั้งอิฐมอญ 2 รู อิฐมอญ 4 รู เหมาะกับการก่อผนังทุกประเภท มีรูช่วยระบายอากาศ และรอยหวีที่ช่วยยึดจับปูนได้ดี
• อิฐแดง มอก. 77-2545 และ อิฐแดง มอก. 153-2540 : ได้รับการตรวจสอบคุณภาพจากสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม สามารถนำไปใช้งานได้อย่างมั่นใจ วัสดุในการก่อฉาบก็หาง่ายด้วย นอกจากนี้สีและรูปร่างของอิฐมอญเป็นอีกเสน่ห์ที่หลายคนชื่นชอบ แม้จะก่อแบบไม่ฉาบปูนทับผนังก็ยังสวย (เลือกอิฐที่ใช้ ได้ผนังที่ชอบ) ข้อเสียคืออาจจะใช้เวลาก่อมากกว่าการก่อด้วยอิฐชนิดอื่น ๆ แต่ผนังที่ได้จะแข็งแรง ทนทาน คุ้มค่ากับเวลาที่เสียไปแน่นอนครับ พี่อิฐคอนเฟิร์ม

อิฐบล็อก

อิฐบล็อก คือ อิฐสีเทาจากส่วนผสมระหว่างปูนซีเมนต์กับทราย ก้อนใหญ่ ถูกผลิตมาเพื่อใช้ในงานลักษณะก่อสร้างโรงงานอุตสาหกรรมมากกว่าการนำไปสร้างที่อยู่อาศัย  แต่ที่เราเห็นว่าช่างก่อสร้างมักนิยมใช้กัน เป็นเพราะอิฐบล็อกมีราคาถูก และขนาดใหญ่ ช่วยย่นระยะเวลาในการก่อสร้าง และประหยัดแรงงาน  อย่างไรก็ตาม ไม่ควรใช้อิฐบล็อกในการก่อผนังห้องน้ำ เพราะมีโอกาสรั่วซึมสูง  ด้วยเนื้ออิฐบล็อกที่มีรูพรุนมาก มีการดูดซึมน้ำ และรับน้ำหนักได้น้อยกว่าอิฐชนิดอื่น ๆ อิฐบล็อกจึงเหมาะกับการก่อสร้างผนังโกดัง โรงงาน ที่ต้องการประหยัดงบประมาณ และต้องการงานที่เสร็จไว

อิฐมวลเบา

อิฐมวลเบา เป็นวัสดุก่อสร้างที่ได้รับความนิยมมากขึ้นในปัจจุบัน ผลิตจากปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์คุณภาพสูง ผสมกับทรายบดละเอียด ปูนขาว ยิปซั่ม ผงอะลูมิเนียม และน้ำ มีคุณสมบัติในการป้องกันความร้อน และน้ำหนักเบา ทำให้โครงสร้างไม่ต้องรับน้ำหนักมาก  อิฐมวลเบาเหมาะกับการก่อผนังห้องที่ต้องการความเย็น เช่น ผนังห้องนอน ห้องนั่งเล่น อิฐมวลเบาแบบธรรมดาทั่วไปมีความพรุนในเนื้อสูง จึงไม่เหมาะกับการนำไปก่อผนังห้องน้ำ แต่ในปัจจุบันมีการผลิตอิฐมวลเบาแบบอบไอน้ำความดันสูง ทำให้ความพรุนในเนื้ออิฐลดลงแต่จะมีราคาที่ค่อนข้างสูงกว่าปกติ ข้อเสียของอิฐมวลเบาคือ อุปกรณ์ในการก่อฉาบ เจาะ หรือยึด จะต้องเป็นอุปกรณ์สำหรับอิฐมวลเบาโดยเฉพาะอาจเกิดความไม่สะดวกในการทำงาน และช่างที่ทำการก่อสร้างต้องมีประสบการณ์ มีฝีมือที่ละเอียดในระดับหนึ่ง เพื่อให้ได้ผนังอิฐมวลเบาที่มีคุณภาพ

เปรียบเทียบคุณสมบัติต่าง ๆ ของอิฐมอญ อิฐมวลเบา และอิฐบล็อก

นอกจากข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับอิฐมอญ อิฐมวลเบา และอิฐบล็อกที่ควรรู้แล้ว พี่อิฐจะพาไปเจาะลึกคุณสมบัติต่าง ๆ ของอิฐก่อสร้างทั้ง 3 ประเภท ไม่ว่าจะเป็น จำนวนการใช้งาน การสะสมความร้อน การกันเสียง การเจาะ ตอก ยึด และรับน้ำหนัก อัตราการดูดซึมน้ำ และค่าใช้จ่ายโดยรวม เพื่อที่คุณจะได้เลือกใช้งานอิฐก่อสร้างได้อย่างเหมาะสม

จำนวนการใช้งานต่อตารางเมตร และความรวดเร็วในการก่อสร้าง

ขนาดของตัวอิฐที่มีความแตกต่างอย่างเห็นได้ชัด ส่งผลต่อความรวดเร็วในการก่อสร้าง ดังนี้

• อิฐมอญ ขนาดความกว้าง 5 – 6.5 ซม. x ความยาว 14 – 16 ซม. x ความสูง 2.5 – 6 ซม. ใช้ 120 – 135 ก้อน ต่อตารางเมตร ก่อได้ 6 – 12 ตารางเมตรต่อวัน 
• อิฐบล็อก ขนาดความยาว 30 – 39 ซม. x ความสูง 19 ซม. ใช้ 12.5 ก้อน ต่อตารางเมตร ก่อได้ 15 – 20 ตารางเมตร ต่อวัน 
• อิฐมวลเบา ขนาดความยาว 60 ซม. x ความสูง 20 ซม. ใช้ 8.33 ก้อน ต่อตารางเมตร ก่อได้ 15 – 25 ตารางเมตร ต่อวัน

การสะสมความร้อน

ผนังจะอมความร้อนจากภายนอกหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับเนื้อในของวัสดุ ซึ่งอิฐมอญทำจากดินเผา มีความหนาแน่น จึงค่อนข้างอมความร้อนจากแสงอาทิตย์ ทำให้ผนัง และบรรยากาศในห้องร้อนกว่าการใช้อิฐชนิดอื่น ๆ แต่มีวิธีป้องกันความร้อนจากภายนอกได้มากมาย เช่น การก่อผนังอิฐ 2 ชั้น หรือการปลูกต้นไม้ป้องกันแสงแดด ส่วนอิฐบล็อก และอิฐมวลเบา เป็นวัสดุที่มีฟองอากาศ และมีรูพรุน จึงไม่อมความร้อนจากภายนอก ทำให้ผนัง และอากาศภายในห้องมีความเย็น ไม่ร้อนอบอ้าว

การกันเสียง ในกรณีที่ความหนาของผนังเท่ากัน

คุณสมบัตินี้ ขึ้นอยู่กับเนื้อในของวัสดุเช่นกัน ซึ่งอิฐมอญเป็นวัสดุที่มีความหนาแน่นสูง จึงค่อนข้างกันเสียงจากภายนอก และภายในได้ดี เหมือนกับอิฐมวลเบาที่มีสารกระจายฟองอากาศ เป็นฉนวนที่ช่วยป้องกันเสียง ส่วนอิฐบล็อกมีรูพรุนค่อนข้างมาก จึงป้องกันเสียงจากภายนอก และภายในได้น้อยกว่าอิฐชนิดอื่น ๆ

การเจาะ ตอก ยึด และความสามารถในการรับน้ำหนักของผนัง

สำหรับการเจาะ ตอก ยึด และความสามารถในการรับน้ำหนักนั้น ไม่ค่อยแตกต่างกันมากนัก ซึ่งเนื้อของวัสดุเป็นหนึ่งปัจจัยที่จะบ่งชี้คุณสมบัตินี้ อย่างอิฐมอญที่มีความหนาแน่น จะรับน้ำหนักได้มากกว่าอิฐบล็อกที่เนื้อของวัสดุค่อนข้างพรุน  อย่างไรก็ตาม ปัจจัยสำคัญอีกข้อ คือการเลือกใช้วัสดุในการเจาะ ตอก และยึดให้เหมาะสมกับวัสดุ เช่น อิฐมอญและอิฐบล็อกสามารถใช้พุกพลาสติกทั่วไปในการยึดได้ แต่อิฐมวลเบาจำเป็นต้องใช้พุกสำหรับอิฐมวลเบาโดยเฉพาะ จึงอาจยุ่งยากในการหาซื้ออุปกรณ์

อัตราการดูดซึมน้ำของวัสดุ

อัตราการดูดซึมน้ำ หมายถึง การที่วัสดุมีการดูดซึมน้ำจากภายนอก ซึ่งอิฐมอญมีอัตราการดูดซึมน้ำสูง เมื่อนำไปก่อ อาจจะไปแย่งน้ำจากปูนก่อ ทำให้ปูนแห้งตัวเร็วเกินไป และหดตัว ผนังที่ได้จะไม่แข็งแรง หรืออาจเกิดการแตกร้าวได้ในอนาคต วิธีแก้ไขคือการนำอิฐแดงไปแช่น้ำ หรือฉีดน้ำรดอิฐก่อนนำขึ้นก่อ เท่านี้ก็จะสามารถแก้ปัญหาการดูดซึมน้ำของตัวอิฐได้แล้วครับ

ค่าใช้จ่ายรวมในการก่อสร้างโดยประมาณ

ราคาของอิฐอาจแตกต่างกันอย่างชัดเจน แต่เมื่อรวมกับค่าแรงงานแล้วแต่พื้นที่ ถือว่ามีความใกล้เคียงกันอยู่มาก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวน และความกว้างของพื้นที่ในการใช้งานด้วย ซึ่งอิฐบล็อก และ อิฐมวลเบา มีราคาต่อก้อนที่มากกว่าอิฐมอญ แต่จำนวนการใช้ต่อตารางเมตรน้อยกว่า และใช้แรงงานในการก่อน้อยกว่า แต่ยังมีค่าอุปกรณ์เฉพาะของอิฐมวลเบา เช่น เกรียงก่อ เกรียงฟันปลา ค้อนยาง ปูนก่อ ปูนฉาบ ซึ่งการก่อผนังอิฐมอญไม่จำเป็นต้องซื้ออุปกรณ์ใหม่ เพราะเป็นสิ่งที่ช่างก่อสร้างทั่วไปมีอยู่แล้ว

ดังนั้นการเลือกใช้อิฐก่อผนังแต่ละประเภทจึงขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น งบประมาณที่ตั้งไว้ กำหนดระยะเวลาในการก่อสร้าง ประโยชน์การใช้สอย เช่น ความแข็งแรง หรือความสวยงาม ฝีมือและความชำนาญของช่าง ความสะดวกในการเลือกซื้ออุปกรณ์ต่าง ๆ และความชอบส่วนตัว ที่จะตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้ได้มากที่สุด

ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก

• ปฏิบัติการที่ 8 การทดสอบคุณสมบัติและกลสมบัติของอิฐ สาขาวิศวกรรมโยธา
• คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
• คุณสมบัติของคอนกรีต โดย วรพงค์ วรสุนทโลสถ.
• NFPA 5000 Building Construction and Safety Code

        ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก
– ปฏิบัติการที่ 8 การทดสอบคุณสมบัติและกลสมบัติของอิฐ สาขาวิศวกรรมโยธา
คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
– คุณสมบัติของคอนกรีต โดย วรพงค์ วรสุนทโลสถ.
– NFPA 5000 Building Construction and Safety Code